UNksz Begay uzokwazi kanjani ukuthi ufundisa abafundi bakhe konke okudingeka bakufunde kulo nyaka?
Ikhasi 2: Uhlelo Lwezifundo Olusekelwe Emazingeni
Ikharikhulamu esekelwe emazingeni noma uhlelo lwezifundo oluhlosiwe luwuhlelo lwezifundo olusemthethweni noma olwamukelwe oluqukethwe kunqubomgomo yesifunda noma yesifunda. Indikimba yolwazi lokuqukethwe okulindeleke ukuthi abafundi bayifunde ngokusekelwe ekubambeni kwabo iqhaza kokuhlangenwe nakho kwesikole, ikharikhulamu esekelwe kumazinga ihlanganisa izincazelo ezibanzi zezindawo zokuqukethwe futhi ngokuvamile icacisa amazinga okusebenza okulindeleke ukuba abafundi bahlangabezane nawo. Ukuhlola kombuso nokwesifunda kuxhunywe ngokuqondile nokuqukethwe kanye namazinga okusebenza aqukethwe kuhlelo lwezifundo olusekelwe emazingeni. Ikharikhulamu esekelwe emazingeni iveza izidingo zokuthweswa iziqu, ezithathwe kumihlahlandlela yomnyango wezemfundo kahulumeni ecacisa izifundo namakhono okufanele afundiswe ebangeni ngalinye.
Ikharikhulamu esekelwe emazingeni isiza othisha ukuthi baxhumanise uhlelo lwezifundo olufundisiwe namazinga adingekayo. Ukuxhumana phakathi kwamazinga okuqukethwe kanye nekharikhulamu efundisiwe nefundiwe.
Wafundiswa Ikharikhulamu
Imicimbi yansuku zonke eyenzeka emphakathini wesikole, okuhlanganisa zonke izifundo, imisebenzi, nemibuthano yokuxhumana phakathi kontanga. Amasu asetshenziswa othisha ngesikhathi sokufundisa, njengezinkulumo nezingxoxo, ayingxenye yekharikhulamu efundiswayo. Leli gama lisho ngisho nendlela yokufundisa esetshenziswa uthisha (isb., ukuhlela amaqembu, isikhathi esabelwa ukufundisa, izinkolelo zothisha kanye nesimo sengqondo esihlobene nekharikhulamu ehlosiwe). Izinsizakusebenza zekharikhulamu zinethonya elikhulu ekufundiseni okwenzeka emakilasini, kodwa ukusetshenziswa kwezinto zokufunda kuyehluka kakhulu. Ngamanye amazwi, othisha banquma izinhlobonhlobo zemisebenzi nezifundo ezifundiswayo nokuthi abafundi babo bazocelwa kanjani ukusebenzisa ulwazi abalutholayo. Izincwadi zokufunda, amakhasi okusebenzela, kanye nemithombo yezokuxhumana ye-elekthronikhi zonke ziyizibonelo zemathiriyeli yezifundo eziyingxenye yekharikhulamu efundiswayo. Nokho, kufanele kuqashelwe ukuthi othisha bavame ukubiza ngephutha izincwadi zokufunda ezithathwe isifunda sesikole ngokuthi “ikharikhulamu.”
Ikharikhulamu efundiwe
Ulwazi olufundwa abafundi ngenxa yokuba sekilasini kanye nokusebenzisana nohlelo lwezifundo olufundisiwe luwuhlelo lokufunda. Lokhu kungase kuhlanganise ulwazi okungenzeka lungabi yingxenye yohlelo lwezifundo olusekelwe emazingeni noma olufundiswayo, into engaba yinkinga lapho ikharikhulamu efundiwe ihlanganisa ulwazi oluyiphutha noma olungaphelele. Kubalulekile ukusebenzisa ukuhlola okukhombisa ngokunembile ukuthi ingakanani ikharikhulamu esekelwe emazingeni abafundi abayizuzile.
Ukuze ujwayelane namazinga, uNksz. Begay kufanele athole izimpendulo zaleyo mibuzo:
- Yiziphi izizinda noma izindawo ezizohlanganiswa?
- Yiluphi ulwazi, amakhono, namakhono azonakekelwa?
- Iluphi uhlobo lwamakhono okufunda oluzodingeka?
Kufanele futhi abone ububanzi nokulandelana kwamazinga nokuthi anda kanjani kuwo wonke amabanga. Yimaphi amakhono okufundisa namasu adingekayo ukuze afundise ngempumelelo okuqukethwe okudingekayo kubafundi bakhe? Akakwazi ukufundisa aze afike ebangeni elilodwa. Kumele akwazi okuqukethwe abafundi bakhe abafundiswe nakulindeleke ukuthi bakufunde ngonyaka odlule, futhi kumele azi ukuthi abafundi bakhe bazofundiswani emabangeni azayo ukuze akwazi ukubafundisa ngendlela. Ukuze uthole olunye umfanekiso walo mbono, buyekeza umugqa wesikhathi ongezansi.
Lo mfanekiso umele umugqa wesikhathi wokucabanga kukaNkz. Begay mayelana nokufundisa kwakhe izindinganiso zokuqukethwe. Kuhlanganisa kokubili umbhalo nezithombe. Phezulu kwesithombe kunesihloko esithi “TIMELINE,” esibhalwe ngezinhlamvu eziluhlaza okwesibhakabhaka ngokugqamile nawofeleba. Ngaphezu kwalesi sihloko, okumnyama, kunombhalo othi “Lo nyaka “futhi ngezansi kwesihloko kunombhalo othi “Grade 4.” Kunomcibisholo oluhlaza okwesibhakabhaka ophuma kulesi sihloko kuzo zombili izinkomba. Uhlangothi olukude kwesokunxele lomcibisholo kunombhalo othi “Ibanga lesi-3 Lonyaka Odlule.” Uhlangothi olukude olungakwesokudla lomcibisholo kunombhalo othi “Next Few Years Amabanga 5–7.” Ngokuqondile ngaphansi kwesihloko esithi TIMELINE isithombe sikaNksz Begay, onesikhumba somnqumo nezinwele ezinde ezimnyama. Ubukeka ekhathazekile futhi uqamelise ikhanda lakhe esandleni sakhe. Kunebhamuza lomcabango ngenhla kwekhanda lakhe elithi, “Ngidinga ukuthola…” Kunebhamuza lomcabango kwesokunxele sesithombe sakhe, ngaphansi komcibisholo wesokunxele othi, “Izimpokophelo zekharikhulamu edlule nokuthi abafundi bami bahlangabezane nazo yini.” Umcibisholo oluhlaza obheke phansi kuleli bhamuza lomcabango usho ngokubomvu “Izinga Lokuqukethwe Kwezifundo Zomphakathi 2, Izinga Lokusebenza Le-Benchmark C Lebanga lesi-3 Lichaza imiphumela yokuguqulwa komuntu kwemvelo yemvelo.” Kunebhamuza lomcabango ngezansi kwesithombe sikaNkz. Begay elithi, “Amazinga amanje wezinga lebanga namabhentshimakhi.” Umcibisholo oluhlaza obheke phansi kuleli bhamuza lomcabango usho ngokubomvu “Izinga Lokuqukethwe Kwezifundo Zomphakathi 2, I-Benchmark C Yezinga Lokusebenza Lebanga lesi-4 Chaza ukuthi izici zendawo ziye zaba nomthelela kanjani kubantu, okuhlanganisa amaphethini okuhlala kanye nokusatshalaliswa kwenani labantu eNew Mexico, esikhathini esidlule namanje.” Ibhamuza lokugcina lomcabango lingakwesokudla kwezithombe zikaNkz. Begay futhi lithi, “Amazinga wamazinga ambalwa alandelayo webanga.” Umcibisholo oluhlaza obheke phansi kuleli bhamuza lomcabango usho ngokubomvu “Izinga Lokuqukethwe Kwezifundo Zomphakathi 2, Izinga Lokusebenza Le-Benchmark C Grade 5 Chaza ukuthi izindawo ezenziwe umuntu nezemvelo zibe nomthelela kanjani ezimweni esikhathini esidlule.” Ngaphansi kwawo wonke lo mbhalo kunesithombe esikhulu, esihlanganisa ubude bomugqa wesikhathi, womfana ogqoke ibhantshi eliluhlaza kanye nebhulukwe elimpunga ogibele leli bhayisikili ezansi ngomzila omude, omazombezombe, onsundu.
Abafundi BesiNgisi (EL) kanye Nokuxhumana Kwamazinga
Ucwaningo luya lukhombisa ukuthi abafundi besiNgisi bathola izinzuzo eziningi uma ikharikhulamu esekelwe emazingeni iqondisa imfundo yasekilasini. Okokuqala, ikhuthaza ukulindela okuphezulu kubo bonke abafundi. Okwesibili, ikharikhulamu esekelwe kumazinga izuzisa ukufunda ngokwenza umkhuba wokwakhela phezu kolwazi lwangaphambili lomfundi ukufundisa imiqondo emisha. Ulwazi olusha luba nenjongo futhi lula ukuluqonda ngenxa yokuxhumana komuntu siqu nesikhathi esedlule. Okokugcina, ohlelweni lwezifundo olusekelwe emazingeni, inkululeko yokuhlola nokuhlola ulwazi olwethulwe ngokujulile ngokuzimela yehlisa ingcindezi, ukukhungatheka, nokwesaba okuvame ukuhlotshaniswa nokufunda ulwazi olusha ngolimi okungelona oluyisisekelo.